Decyzja o montażu paneli fotowoltaicznych to jeden z najważniejszych kroków w stronę energetycznej niezależności. Obok pytania o cenę samej instalacji, równie często pojawia się obawa o koszty związane z jej legalizacją i podłączeniem do ogólnokrajowej sieci energetycznej. Krążą mity o wysokich opłatach za „przyłącze” czy skomplikowanych i drogich formalnościach. Pora raz na zawsze rozwiać te wątpliwości.
Dobra wiadomość jest taka: proces przyłączenia mikroinstalacji do sieci jest całkowicie bezpłatny. To jeden z najważniejszych filarów polskiego systemu wsparcia dla prosumentów. Nie zapłacisz ani złotówki operatorowi sieci dystrybucyjnej (OSD) za samo zgłoszenie instalacji, jej weryfikację czy montaż licznika dwukierunkowego. To jednak nie oznacza, że proces ten jest pozbawiony jakichkolwiek potencjalnych wydatków. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy i dlaczego mogą pojawić się dodatkowe koszty, które w rzeczywistości nie są opłatami za przyłączenie, a wydatkami na dostosowanie Twojej domowej instalacji do nowych wymagań.
Darmowe formalności: od zgłoszenia do licznika
Zgodnie z polskim prawem energetycznym, każdy operator sieci dystrybucyjnej jest zobowiązany do bezpłatnego przyłączenia mikroinstalacji (o mocy do 50 kWp) do sieci. Procedura jest uproszczona i sprowadza się do kilku prostych kroków, które w imieniu Klienta często załatwia firma instalacyjna.
- Zgłoszenie instalacji: Po zakończeniu montażu instalator składa w imieniu prosumenta wniosek (zgłoszenie) do lokalnego OSD (np. Tauron, PGE, Enea, Energa, Innogy/Stoen Operator). Do zgłoszenia dołącza się dokumenty, takie jak schemat instalacji oraz certyfikat zgodności falownika z normami.
- Weryfikacja zgłoszenia i montaż licznika: Operator ma 30 dni na rozpatrzenie zgłoszenia i, jeśli jest ono poprawne, na wymianę starego licznika na licznik dwukierunkowy. To urządzenie, które będzie liczyć zarówno energię pobraną z sieci, jak i tę oddaną do niej.
- Podpisanie umowy: Po montażu licznika, operator przesyła prosumentowi aneks do dotychczasowej umowy o dostarczanie energii. Od tego momentu instalacja może pracować i zarabiać.
Za wszystkie te czynności, w tym za sam licznik i jego montaż, nie ponosisz żadnych kosztów. To fundamentalna zasada, która ma na celu zachęcenie Polaków do inwestowania w odnawialne źródła energii.
Ewentualne koszty: kiedy mogą się pojawić?
Choć samo przyłączenie do sieci jest darmowe, istnieją sytuacje, w których konieczne staje się poniesienie dodatkowych wydatków, aby Twoja instalacja fotowoltaiczna mogła bezpiecznie i sprawnie działać. Te koszty są związane z dostosowaniem Twojej wewnętrznej instalacji elektrycznej do wymogów bezpieczeństwa oraz standardów technicznych.
1. Modernizacja domowej rozdzielnicy elektrycznej
W wielu starszych domach rozdzielnica elektryczna, czyli popularna „skrzynka z bezpiecznikami”, może być niewystarczająca. Nowoczesna instalacja fotowoltaiczna wymaga podłączenia dodatkowych zabezpieczeń, a także odpowiedniej przestrzeni na zabezpieczenia DC (prąd stały) i AC (prąd zmienny) oraz na wyłącznik nadprądowy. Jeśli w Twojej rozdzielnicy brakuje miejsca lub jest ona przestarzała, konieczna może być jej wymiana na nową, większą. Koszt takiej modernizacji to zazwyczaj wydatek rzędu 500 zł – 1500 zł, w zależności od stopnia skomplikowania i liczby niezbędnych do wymiany zabezpieczeń.
2. Zmiana zabezpieczenia przedlicznikowego
Zabezpieczenie przedlicznikowe to główny bezpiecznik, który chroni całą Twoją instalację domową. W przypadku montażu większej mikroinstalacji (np. 8-10 kWp), prąd generowany przez falownik może być wyższy niż nominalna wartość Twojego zabezpieczenia. Aby uniknąć ciągłego „wybijania korków” przy dużej produkcji energii, konieczna może być jego wymiana na mocniejsze, np. z 25A na 32A. Cena tej usługi to zazwyczaj kilkaset złotych, a sama procedura wymaga zgłoszenia do operatora.
3. Wyrównanie potencjałów i uziemienie
Bezpieczeństwo to absolutny priorytet. Poprawnie wykonane uziemienie oraz wyrównanie potencjałów w całej instalacji są kluczowe, aby zapobiec porażeniu prądem i chronić sprzęt przed przepięciami. W starszych budynkach system uziemienia może być niewystarczający lub w ogóle nieistnieć. W takiej sytuacji elektryk musi wykonać nowe uziemienie, co wiąże się z koniecznością wbicia uziomu w ziemię i poprowadzenia odpowiedniego okablowania. Jest to jeden z droższych, ale absolutnie niezbędnych dodatkowych kosztów, które mogą wynieść od 1000 zł do nawet 3000 zł w skrajnych przypadkach.
4. Montaż wyłącznika przeciwpożarowego (PPOŻ)
Chociaż nie jest on obowiązkowy na mocy prawa dla wszystkich instalacji, wielu instalatorów i operatorów sieci zaleca jego montaż. Wyłącznik PPOŻ pozwala straży pożarnej na całkowite odcięcie zasilania z paneli w razie pożaru, co ułatwia bezpieczne prowadzenie akcji gaśniczej. Koszt takiego wyłącznika to zwykle 500 zł – 1000 zł.
Podsumowanie i porady praktyczne
Podsumowując, nie ma opłat za przyłączenie fotowoltaiki do sieci energetycznej. Jeśli podczas rozmowy z instalatorem usłyszysz o „kosztach przyłączeniowych”, upewnij się, że nie chodzi o prace dostosowawcze w Twoim domu. Te ostatnie są bowiem często konieczne i absolutnie niezbędne dla Twojego bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji.
Przed podjęciem decyzji o montażu, zawsze poproś instalatora o profesjonalną ocenę stanu Twojej instalacji elektrycznej. Dzięki temu będziesz wiedzieć, czy i jakie ewentualne koszty dodatkowe mogą Cię czekać. Pamiętaj, że inwestycja w fotowoltaikę to projekt na lata, a małe wydatki na bezpieczeństwo i optymalizację to gwarancja bezproblemowej pracy i maksymalnych oszczędności.
Jeśli masz wątpliwości lub chcesz uzyskać profesjonalną wycenę, która uwzględni wszystkie potencjalne koszty, skontaktuj się z ekspertami WłasnyPrad.eu. Nasze audyty uwzględniają stan Twojej instalacji, byś mógł cieszyć się czystą energią bez niespodzianek.
